<p><span>Joanna Rajkowska, <em>Samobójczyni</em>e. </span>22 marca – 10 czerwca, 2018, wystawa indywidualna w Trafostacji Sztuki w Szczecinie.<span> Fot. Andrzej Golc. Dzięki uprzejmości artystki.</span><span></span></p>
<p><span>Joanna Rajkowska, <em>Samobójczyni</em>e. </span>22 marca – 10 czerwca, 2018, wystawa indywidualna w Trafostacji Sztuki w Szczecinie.<span> Fot. Andrzej Golc. Dzięki uprzejmości artystki.</span><span></span></p>

Nr 26: Empatyczne obrazy

Redaktorki: Agata Zborowska, Magda Szcześniak

Joanna Rajkowska, Samobójczynie. 22 marca – 10 czerwca, 2018, wystawa indywidualna w Trafostacji Sztuki w Szczecinie. Fot. Andrzej Golc. Dzięki uprzejmości artystki.

Numer współfinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z programu „Wsparcie czasopism” na lata 2019–2020.

Spis treści

Wstęp

  1. Empatyczne obrazy

    Empatyczne obrazy, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2162

    Wprowadzenie do numeru 26 „Empatyczne obrazy”.

    słowa kluczowe: empatia; reprezentacja; empatyczne obrazy; afektywne relacje

Zbliżenie

  1. Widzenie empatyczne. Afekt, trauma i sztuka współczesna

    Jill Bennett
    Jill Bennett, Widzenie empatyczne. Afekt, trauma i sztuka współczesna, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2174

    Fragmenty rozdziałów On the Subject of Trauma oraz The Force of Trauma z książki Jill Bennett Empathic Vision: Affect, Trauma, and Contemporary Art, wydanej w 2005 roku przez Stanford University Press (s. 1–12, 21, 48–69).

    Copyright (c) 2005 by the Board of Trustees of the Leland Stanford Jr. University.

    słowa kluczowe: Sandra Johnston; Doris Salcedo; afekt; trauma; sztuka współczesna

  2. Empatia: sceny pierwotne

    Paweł Mościcki
    Paweł Mościcki, Empatia: sceny pierwotne, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2180

    Artykuł jest konstelacją lektur i odniesień, mającą przybliżyć nie tyle definicję empatii w kontekście obrazów, ile zrekonstruować jej warunki możliwości; prześledzić dynamikę jej generowania w i poprzez dzieła wizualne. Hipotezą, wokół której rozwija się ten esej jest przekonanie, że w każdym kontakcie z obrazem kluczową rolę odgrywa coś bezobrazowego, co odwołuje się przede wszystkim do pozostałych zmysłów, ale strukturalnie odsyła także do doświadczenia, w którym etyczny i estetyczny komponent są ze sobą nierozdzielne. Analizując konkretne teksty odsyłające do tego strukturalnego wymiaru doświadczenia empatii, autor kończy swój wywód analizą wybranych dzieł wizualnych rzucających dodatkowe światło na jego rozważania.

    słowa kluczowe: empatia; filozofia; estetyka i polityka; spojrzenie; Inny

  3. Encountering Others through Graphic Narrative. Layers of Empathy in Hanneriina Moisseinen’s "The Isthmus"

    Aura Nikkilä, Anna Vuorinne
    Aura Nikkilä, Anna Vuorinne, Encountering Others through Graphic Narrative, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2120

    Autorki analizują komiks The Isthmus autorstwa Hanneriiny Moisseinen, traktując je jako pracę pobudzającą identyfikację empatyczną. Skupiając się na roli wielomedialności opowieści - komiks wykorzystuje rysunki, tekst i fotografie archiwalne - autorki przyglądają się sposobom budowania empatii z marginalizowanymi, ludzkimi i nie-ludzkimi aktorami. Autorki rozumieją empatię jako wielowymiarowy proces, agnażujący nie tylko kompetencje emocjonalne i poznawcze, lecz także cielesne odczuwanie i intelektualny potencjał. Podążając za teorią Elisy Aaltoli, autorki argumentują, że medium komiksu ma potencjał nie tylko do budowania wyobrażeń na temat życia innych, lecz także afektywnego współodczuwania.

    słowa kluczowe: komiks; fotografia; rysunek; empatia; zwierzęta; historia; migracja; konflikt wojenny

  4. Blowing Glitter Through Straws. Revolutionary Moods in Lizzie Borden’s "Born in Flames" and Jill Godmilow’s "Far from Poland"

    Magda Szcześniak
    Magda Szcześniak, Blowing Glitter Through Straws, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2135

    Artykuł poświęcony jest analizie dwóch filmów kina alternatywnego: Born in Flames (1983) Lizzie Borden i Daleko od Polski Jill Godmilow (1984). Autorka traktuje je jako wizualne przestrzenie refleksji na temat czasowości rewolucji oraz afektywnych politykach rewolucji. Wychodząc od rozpoznań Jonathana FLatleya na temat wytwarzania i podtrzymywania rewolucyjnych nastrojów, artykuł pokazuje, w jaki sposób oba filmy sttanowiły polemikę z dominującymi strukturami odczuwania lat 80. - poczuciem zmęczenia, beznadziei oraz zniechęcenia politycznym zaangażowaniem. Zamiast próby zbudowania prostolinijnej identyfikacji pomiędzy publicznością a przedstawionymi ruchami społecznymi (ruchem Solidarności w Daleko od Polski oraz fikcyjną koalicją feministyczną z Born in Flames) reżyserki wykorzystują złożone narzędzia wizualne i mechanizmy narrracyjne w celu wytworzenia wieloznacznej i złożonej relacji pomiędzy publicznością a przedstawianymi na ekranach ruchami. 

    słowa kluczowe: kino; emocje; Lizzie Borden; Jill Godmilow; Solidarność; empatia

  5. O kinowej żarłoczności:
    kanibalizm, masochizm i nieznośne obrazy

    Aleksander Kmak
    Aleksander Kmak, O kinowej żarłoczności, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2131

    Refleksja o kinie nieprzyjemności pokazała, że nieznośne obrazy zmuszają widza do dostrzeżenia dyspozytywu, a także aktywnego charakteru samego spojrzenia na filmowe obrazy. Na przykładzie Caniby, eksperymentalnego dokumentu o mordercy-kanibalu, pokazuję, jak nie dające się przełknąć obrazy opowiadają o trybach patrzenia, a także jakie związki zachodzą między kanibalizmem a masochistyczną lekturą filmu. Używając kategorii zaproponowanych przez Freuda, Lacana, Deleuze’a oraz koncepcji „kinomasochizmu” wypracowanej przez McCormack, wskazuję na ikonofagiczny charakter kinowego masochizmu – polegający na pochłanianiu obrazów i komplementarnym pragnieniu, aby zostać przez nie pochłoniętym.

    słowa kluczowe: filmoznawstwo; kino współczesne; kino eksperymentalne; kanibalizm; masochizm; sadomasochizm; zmysłowa teoria filmu; psychoanaliza; Caniba

  6. Civic Voyeurism: Józef Robakowski’s Aerial Views of the Commons

    Eliza Rose
    Eliza Rose , Civic Voyeurism, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2171

    W 1978 Józef Robakowski przeprowadził się do "Łódzkiego Manhattanu", kompleksu pięciu bloków przy ulicy Mickiewicza. W ciągu następnych dwóch dekad z dziewiątego piętra, przez okno kuchenne nagrywał podwórko przed budynkiem. Tak powstała praca Z mojego okna - zestaw czarno-białych materiałów filmowych na taśmie szesnastomilimetrowej i taśmie wideo, zarejestrowanych pomiędzy 1978 a 1999 rokiem, zmontowanych w 2000 roku. Wykorzystując głos z offu - dograny później ale sprawiający wrażenie narracji na żywo - Robakowski rewiduje współczesność ostatniego dwudziestolecia socjalizmu. W artykule zajmuję się plastyczną czasowością filmu Robakowskiego i związanymi z nią relacjami empatii pomiędzy patrzącym z okna, człowiekiem przed budynkiem i widzem. Stawiam przeciwintuicyjną tezę, że obserwacja sąsiadów jest dla Robakowskiego formą zaangażowanej empatii. Za sprawą swojego "przeszłego, choć teraźniejszego" głosu z offu, przekształca on voyeuryzm w rodzaj dzialania obywatelskiego.       

    słowa kluczowe: Acousmetre; voyeuryzm; realny socjalizm; przestrzeń publiczna

  7. “Nurse! I want my mummy!”: Empathy as Methodology in the Documentary Film "A Two-Year-Old Goes to Hospital" (1952)

    Justyna Wierzchowska
    Justyna Wierzchowska, “Nurse! I want my mummy!”, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2187

    Autorka analizuje film dokumentalny A Two-Year-Old Goes to Hospital, nakręcony przez Jamesa Robertsona w 1952 roku. Film rejestruje 8-dniową hospitalizację 2,5-letniej Laury, która przechodzi przez fazy protestu, rozpaczy i oderwania (Robertson i Bowlby 1952, Bowlby 1960) od matki, która może ją odwiedzać krótko tylko raz dziennie. A Two-Year-Old Goes to Hospital jest elementem dziesięcioletniej kampanii Robertsona mającej na celu promowanie zmian w przepisach szpitalnych dotyczących obecności rodziców na oddziałach pediatrycznych. W tym czasie powszechnie uważano, że takie wizyty są niepotrzebne i uciążliwe, łagodzą nadmierny niepokój matki, ale nie służą potrzebom dziecka. Robertson, który zdecydowanie sprzeciwił się temu przekonaniu, zdecydował się na wykorzystanie medium wizualnego, zamiast wysuwać akademickie argumenty, przekonany, że „komunikacja wizualna przebija się przez mechanizmy obronne, czego nie udaje się słowu mówionemu”. Autorka argumentuj, że A Two-Year-Old Goes to Hospital, mimo że jest to konwencjonalny format dokumentalny, wykorzystuje zestaw formalnych narzędzi nastawionych na odwołanie się do empatii widzów, wynikającej z doświadczenia wczesnego dzieciństwa.

    słowa kluczowe: James Robertson; John Bowlby; empatia; A Two-Year-Old Goes to Hospital; teoria przywiązania; macierzyństwo; więź pierwotna

  8. Odzyskać Einfühlung. Poszukiwania formuły radykalnej empatii we wczesnej twórczości Haruna Farockiego

    Michał Piasecki
    Michał Piasecki, Odzyskać Einfühlung, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2146

    Wychodząc od bliskiej lektury tekstu Einfühlung Haruna Farockiego, autor analizuej kształtowanie się tej tradycji empatii i postawy polemicznej wobec niej, ze szczególnym uwzględnieniem poczucia porażki i retrospektywności postulatu odzyskania Einfühlung przez tradycję krytyczną. Autor przygląda się roli fotografii cierpiących ciał w procesie kształtowania się niemieckiej sfery publicznej w czasie wojny w Wietnamie. Stara się pokazać złożoność strategii krytycznych wobec przekazu masowych mediów poprzez rekonstrukcje polemiki Farockiego z ruchami terrorystycznymi. Analizuje parodystyczne wykorzystanie estetyki telewizyjnej w filmie Ogień nie do ugaszenia i wpisuje je w tradycje walki z tabloidowymi mediami. Interesuje go przewartościowanie relacji ciała i obrazu, które może pozwolić na przekroczenie wzorca empatii poprzez identyfikacje i pomyślenie „Einfühlung, która wywoływała efekt obcości”.

    słowa kluczowe: Harun Farocki; wojna w Wietnamie; Einfühlung; Ogień nie do ugaszenia; kino brechtowskie; wizualność terroryzmu; satyra; realizm kapitalistyczny; Karl Kraus; dialektyka negatywna

  9. Empatia (Einfühlung)

    Harun Farocki
    Harun Farocki, Empatia (Einfühlung), „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2158

    Tłumaczenie tekstu Haruna Farockiego, Einfühlung, opublikowanego w tomie 100 Jahre Hebbel Theater. Angewandtes Theaterlexikonnach Gustav Freytag, red. Christiane Kühl, Hebbel am Ufer, Berlin 2008.

    słowa kluczowe: Harun Farocki; empatia; Einfühlung

Punkt widokowy

  1. Książka źródeł | fragmenty

    Liliana Piskorska
    Liliana Piskorska, Książka źródeł | fragmenty, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2190

    Prezentacja projektu Liliany Piskorskiej Sourcebook/Książka źródeł. 

    słowa kluczowe: feminizm; lesbijki; posiestrzenie; genealogie kobiece

  2. Przydatne wiązania. „Sourcebook / Książka źródeł” Liliany Piskorskiej

    Gabriela Sułkowska
    Gabriela Sułkowska, Przydatne wiązania. „Sourcebook / Książka źródeł” Liliany Piskorskiej, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2178

    Komentarz do pracy (work in progress) Liliany Piskorskiej Sourcebook / Książka źródeł.

    słowa kluczowe: queer; nienormatywna seksualność kobieca; literatura polska; sztuka współczesna

  3. Disaster Cruisin’

    Ada Zielińska
    Ada Zielińska, Disaster Cruisin’, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2189

    Prezentacja projektu Ady Zielińskiej Disaster Cruisin'.

    słowa kluczowe: obraz katastrofy; antropocen; postludzkość; katastrofizm; disaster tourism

  4. Zgorzel w krajobrazie. O wizualizowaniu nekrocenu

    Marcin Stachowicz
    Marcin Stachowicz, Zgorzel w krajobrazie. O wizualizowaniu nekrocenu, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2138

    Krytyczna analiza cyklu fotograficznego Distaster Cruisin' Ady Zielińskiej.

    słowa kluczowe: nekrocen; fotografia; Ada Zielińska; antropocen; katastrofa

Panorama

  1. Teoria quasi-obiektu

    Michel Serres
    Michel Serres, Teoria quasi-obiektu, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2142

    Tekst jest fragmentem książki Michela Serresa La parasite [Pasożyt] wydanej w 1980 roku. Kluczowe pytanie, jakie stawia autor tekstu, dotyczy zbiorowości, której funkcjonowanie zasadza się na pasożytowaniu, życiu kosztem innych organizmów, zarówno ludzkich, jak i nieludzkich. Wspólnota tworzy się w ruchu podmiany (wikariancji), odstępowania siebie na rzecz innych, w łańcuchu przekazywania „ja”. Podobnie rozumiana jest przez autora podmiotowość – jako nigdy niezakończony proces wyzbywania się siebie, wymagający porzucenia koncepcji bytu na rzecz relacji.

    słowa kluczowe: posthumanistyka; zbiorowość; pasożyt; podmiotowość; quasi-obiekt

  2. Duchowe samokształcenie jako strategia oporu. „Mandale” Urszuli Broll

    Justyna Balisz-Schmelz
    Justyna Balisz-Schmelz , Duchowe samokształcenie jako strategia oporu, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2152

    Artykuł zawiera analizę tak zwanych Mandali Urszuli Broll, artystki związanej z katowicką grupą Oneiron. Geneza przekraczającej granice geopolityczne i kulturowe nomadycznej tożsamości Broll tkwi w jej biografii, w której istotne znaczenie miało zarówno pochodzenie z Górnego Śląska, tworzenie poza głównymi ośrodkami sztuki, jak i doświadczenie kobiety-artystki. Kierunek duchowych, intelektualnych oraz artystycznych poszukiwań Broll wyznaczały od lat 60. pisma C. G. Junga oraz tradycje religijne Dalekiego Wschodu. Ten radykalny zwrot ku jednostkowej psyche rozpatrywać należy nie tyle w kategoriach emigracji wewnętrznej czy eskapizmu, co raczej emancypacji. Rama teoretyczna analizy skupia się na perspektywie altermodernizmu: zarówno w wersji modernizmu okultystycznego/ezoterycznego, jak również buddyjskiego. W obu zwraca się szczególną uwagę na dialogiczny i reaktywny charakter prywatnych praktyk duchowych.  Opór Broll wyrażał się nie w bezpośredniej krytyce rzeczywistości, ale w niezłomnej konsekwencji w wyrażaniu własnej odrębności i podmiotowości na drodze samopoznania. Ułatwiały to – czy wręcz umożliwiały – właśnie Mandale. Autentyczność Mandali Broll, powstających na długo przed urynkowieniem dalekowschodniej duchowości w Polsce i w niełatwych warunkach politycznych, wzmacnia postulaty mówiące o tym, że medytacja i oddech mogą być kategoriami z porządku mikropolityki oporu.

    słowa kluczowe: Ursula Broll; Mandala; samokształcenie; opór; Carl Gustav Jung

  3. Inscribed Canvases. The Emergence of the Textual in American Painting

    Filip Lipiński
    Filip Lipiński, Inscribed Canvases, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2169

    Posługując się argumentem Craiga Owensa o represjonowaniu dyskursu w sztuce modernistycznej, artykuł ten dostarcza analitycznego i teoretycznego opisu złożonego i zmieniającego się od ok. 1950 roku związku pomiędzy obrazem wizualnym i tekstowym w malarstwie amerykańskim. Artykuł skupia się na statusie napisów na płótnie, ich funkcji, znaczeniu i relacji z medium malarstwa. We wstępie do tekstu zwrócono szczególną uwagę na poststrukturalistyczne, rozszerzone rozumienie takich pojęć jak "tekst" i "pismo" oraz jego konsekwencje w sztukach wizualnych, a także na nierozwiązywalną dialektykę patrzenia i czytania oraz jej teoretyczne implikacje, o których mowa w nowszej teorii sztuki. Część analityczna rozpoczyna się od omówienia paradoksu obrazów Pollocka jako uosobienia modernistycznej autonomii i figury "pisarstwa archetypowego" (potencjalnego pisma); następnie autor skupia się na bardziej konkretnych przypadkach tekstualności w pracach C. Twombly'ego, J. Johnsa i E. Ruschy, wreszcie na dekonstrukcyjnych modalnościach "pisania w malarstwie" w pracach Ch. Woola, G. Ligona, K. Aptekara i M. Tanseya. Autor dowodzi, że praca tego ostatniego - zatytułowana Reader (czytelnik) - uosabia superpozycję nie tylko malarstwa i pisma, ale także współczesnego i postmodernistycznego, przeszłości i współczesnego doświadczenia "czytania" obrazów. W rezultacie długa perspektywa procesu powstawania opisanego w artykule tekstu w malarstwie nie tyle współgra z logiką binarnych przeciwieństw między modernizmem a postmodernizmem czy wykluczeniem tekstu i jego późniejszym włączeniem, co pozwala spojrzeć na niego w kategoriach warstw znaków, zawsze już istniejących, pojawiających się w różnych momentach historycznych.

    słowa kluczowe: malarstwo; obraz; tekst; tekstualność; poststrukturalizm; sztuka amerykańska

Perspektywy

  1. Dać solidarności impuls

    Dorota Ogrodzka, Igor Stokfiszewski, Maja Głowacka, Zofia Sikorska
    Dorota Ogrodzka, Igor Stokfiszewski et al., Dać solidarności impuls, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2114

    Rozmowa z Dorotą Ogrodzką i Igorem Stokfiszewskim, której punktem wyjścia jest raport Kultura i Solidarność (Instytut Studiów Zaawansowanych, Warszawa, 2019) z międzynarodowego projektu badawczego Culture for Solidarity.

    słowa kluczowe: solidarność; Kultura i solidarność; badania w działaniu; etnoanimacja; aktywizm; Culture for Solidarity

  2. re-considered escape ways. Miriam Cahn in Conversation with Katarzyna Bojarska

    Katarzyna Bojarska, Miriam Cahn
    Katarzyna Bojarska, Miriam Cahn, re-considered escape ways, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2163

    Rozmowa z Miriam Cahn z okazji wystawy artystki w warszawskim Muzeum Sztuki Nowoczesnej.

    słowa kluczowe: malarstwo; feminizm; historia; aktywizm; sztuka

Migawki

  1. Magnigrafika dla nadempatycznych. Stany chorobowe wspólnot emancypacyjnych a wystawy dotyczące chorób przewlekłych

    Ewelina Jarosz
    Ewelina Jarosz, Magnigrafika dla nadempatycznych, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2126

    Tekst jest krytyczną analizą kulturową obserwacji niespójności i sprzeczności mechanizmów funkcjonowania emancypacyjnych wspólnot działających w polu sztuki, kultury i nauki, a także recenzją dwóch zorganizowanych w Polsce wystaw poświęconych systemowej naturze chorowania. W części pierwszej, pożądany, empatyczny i afirmatywny obraz emancypacyjnych wspólnot i proponowanej przez nie polityki kulturowej rozpatrywany jest pod kątem osobistej historii oraz takich czynników jak warunki zatrudnienia, nadprodukcja czy feministyczne postulaty troski i solidarności między kobietami. Wskazuję w niej na momenty, w której kulturowy proces emancypacji niebezpieczne dostraja się do logiki krytykowanych systemów. Przyglądając się niuansom sytuacji ekonomicznej i społecznej kulturowych emancypantek, które w późnokapitalistycznym wyzysku grup marginalizowanych dostrzegają stany chorobowe, przechodzę następnie do części recenzenckiej, poświęconej wystawom oferującym wspólnototwórczy impuls: „Kreatywne Stany Chorobowe: AIDS, HIV, RAK” w Galerii Miejskiej Arsenał w Poznaniu oraz „HIVstorie: Żywe polityki”, zorganizowaną przez Biennale Warszawa we współpracy z EUROPACH oraz Instytutem Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

    słowa kluczowe: wspólnoty emancypacyjne; pracownicy kultury; opieka zdrowotna w Polsce; systemowe chorowanie; art based research; wystawiennictwo; Kreatywne Stany Chorobowe: AIDS, HIV, RAK; Galeria Miejska Arsenał; HIVstorie: Żywe Polityki; Biennale Warszawa

  2. A History of Architecture that Makes a Difference

    Alicja Gzowska
    Alicja Gzowska, A History of Architecture that Makes a Difference, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2157

    Recenzja książki Łukasza Stanka Architecture in Global Socialism (2019). Autorka recenzji zwraca uwagę na metodologiczną innowacyjność Stanka oraz szeroko zakrojone badania poprzedzające powstanie książki poświęconej pracy architektów pochodzących z krajów socjalistycznych w krajach globalnego południa. Według Gzowskiej, książka Stanka wprowadza w pole widzenia procesy i projekty architektoniczne do tej pory nieobecne w historiografii, udowadniając ich wagę nie tylko w historycznej modernizacji krajów Globalnego Południa, lecz również ich dzisiejsze oddziaływanie. 

    słowa kluczowe: architektura; zimna wojna; globalny socjalizm

  3. Fotografia społecznościowa i dialektyka cyfrowego dualizmu

    Witek Orski
    Witek Orski, Fotografia społecznościowa , „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2020, nr 26, https://doi.org/10.36854/widok/2020.26.2184

    Omówienie książki Nathana Jurgensona The Social Photo. On Photography and Social Media (Verso Books, New York 2019).

    słowa kluczowe: fotografia cyfrowa; media społecznościowe; selfie; Nathan Jurgenson