<p>Zdjęcie na okładce: Rafał Milach, z cyklu <em>Szary człowiek</em> (<em>the Man in the Street</em>), 2017, dzięki uprzejmości artysty i galerii Jednostka</p> <p></p>
<p>Zdjęcie na okładce: Rafał Milach, z cyklu <em>Szary człowiek</em> (<em>the Man in the Street</em>), 2017, dzięki uprzejmości artysty i galerii Jednostka</p> <p></p>

Nr 17: Protest obrazów

Redaktorki: Katarzyna Bojarska, Magda Szcześniak

Zdjęcie na okładce: Rafał Milach, z cyklu Szary człowiek (the Man in the Street), 2017, dzięki uprzejmości artysty i galerii Jednostka

Numer współfinansowany przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ze środków na Działalność Upowszechniającą Naukę w roku 2017

Spis treści

Wstęp

  1. Protest obrazów

    , Protest obrazów, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.627

    Wstęp do numeru 17

Punkt widokowy

  1. Obrazy protestujące

    Ewa Axelrad, Witek Orski, Rafał Milach, Martyna Miller, Alicja Rogalska, kolektyw Intervalo-Escola, Tytus Szabelski-Różniak, Konsorcjum Praktyk Postartystycznych
    Ewa Axelrad, Witek Orski et al., Obrazy protestujące, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.628

    Prezentacja prac wybranych współczesnych polskich (post)artystów, które mają swój udział w gestach protestu.

  2. Formuły protestu, narzędzia protestu

    Magda Szcześniak
    Magda Szcześniak, Formuły protestu, narzędzia protestu, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.629

    Tekst stawia pytania o sposoby przedstawiania protestu i protestowania przez obrazy w najnowszych pracach młodych polskich artystów, których prace prezentujemy w "Punkcie widokowym".

Zbliżenie

  1. Speaking Teen in the Polis. The Tragedy of Michael Brown

    Iben Engelhardt Andersen
    Iben Engelhardt Andersen, Speaking Teen in the Polis. The Tragedy of Michael Brown, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.678

    Autorka analizuje postać Michaela Browna jako figurę tragicznego nastolatka. Odwołując się do gatunku tragedii literackiej dąży do wyjścia w charakterystyce Browna poza opozycję młody bandyta - student, przed którym rysowała się świetlana przyszłość. W anachronicznej lekturze tragicznych losów nastolatka autorka skupia się zwłaszcza na “Antygonie” Sofoklesa (441 r. p.n.e.). Niesprawiedliwość śmierci Browna i innych nieuzbrojonych nastolatków nie ulega wątpliwości. Co jednak czyni ich losy tragicznymi? Gdy czarne ciało przedstawione zostaje jako zagrożenie prawa i porządku, standardowe odwołania do niewinności, prawa do obrony i sprawiedliwego procesu mogą być nieskuteczne. Wizualne formuły przedstawiania i doświadczania ich śmierci stanowią element ją usprawiedliwiający. Przemoc policji wobec czarnych coraz częściej dokumentowana jest w cyfrowych obrazach i wideo, krążących w coraz potężniejszych obiegach. Jednak z faktu posiadania natychmiastowego wizualnego dostępu do tych zdarzeń nie musi wynikać, że prawda o nich staje się w mniejszym stopniu przedmiotem dyskusji i kwestionowania. Dlatego autorka twierdzi, że gatunek tragedii dostarcza słownika lub gramatyki potrzebnych do zrozumienia odczłowieczenia i do wyrażenia cierpienia oraz niezgody, stanowiących stawkę tych spektakli.

  2. Kruche ciała: o widzialności działania politycznego

    Marcin Stachowicz
    Marcin Stachowicz, Kruche ciała: o widzialności działania politycznego, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.638

    Artykuł stanowi próbę teoretycznego namysłu nad kategorią cielesności i cielesnego ryzyka protestu z perspektywy studiów nad kulturą wizualną. Punktem wyjścia jest dla mnie performatywna teoria zgromadzeń Judith Butler i jej koncepcja „etyki kruchego życia”, przeniesiona na grunt praktyk wytwarzania obrazów protestujących ciał. Analizuję więc polityczny potencjał przedstawień działającego i narażonego na przemoc ciała, przyglądam się wizualnej figurze „kruchego ciała” w jej różnych wcieleniach – jako obrazowi-ikonie i „słabemu” obrazowi – oraz cyrkulacji obrazów protestu w mediach społecznościowych. Swoistą ramą niniejszego tekstu jest analiza spotu reklamowego Pepsi, w którym wykorzystano figurę „kruchego ciała” w celach komercyjnych, a który traktuję jako rodzaj wizualnego metakomentarza na temat różnych praktyk wytwarzania i używania reprezentacji cielesnego ryzyka.

  3. Jestem tak wściekły, że zrobiłem transparent

    Michael Taussig
    Michael Taussig, Jestem tak wściekły, że zrobiłem transparent, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.641

    Przekład eseju Michaela Taussiga I'm so Angry I Made a Sign, który pierwotnie ukazał się w "Critical Inquiry" 2012, nr 39.

  4. YouTube a rewolucja w Syrii. O wpływie rejestracji wideo na protesty społeczne

    Cécile Boex
    Cécile Boex, YouTube a rewolucja w Syrii. , „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.644

    Od marca 2011 roku rewolta w Syrii wywołała produkcję znacznej i niejednorodnej liczby filmów wideo wykonanych przez demonstrantów, aktywistów i bojowników, a następnie opublikowanych w internecie. Podczas pokojowych manifestacji w latach 2011–2013 filmy odegrały istotną rolę jako część narracji o buncie, ale także jako nowa forma protestu skoncentrowana na pracy obrazu. Autorka zastanawia się nad wpływem amatorskich wideo na postrzeganie protestów, a także na samą aktywność protestacyjną w oprepresyjnej rzeczywistości. Szczególną uwagę przywiązuje do relacji między aktem filmowania a aktem protestu, związanych ze sobą za pośrednictwem ciał, słów i emocji. Celem artykułu jest zatem zbadanie różnych wymiarów wizualnych buntu w Syrii w kontekście ewolucji ruchu i kolejnych przestrzeni, które obejmował, i zrozumienie, w jaki sposób doświadczenie protestu jest artykułowane w obrazach.

  5. W obronie dobra wspólnego

    Katarzyna Warmuz
    Katarzyna Warmuz, W obronie dobra wspólnego, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.645

    Artykuł ma na celu przedstawienie historii chilijskiego ruchu muralistycznego, który rozwinął się najinstensywniej w latach 60 i 70 – podczas kampanii prezydenckiej, w której kandydował Eduardo Frei Montalva i Salvador Allende. Lewicowe i konserwatywne brygady muralistyczne zaczęły toczyć ze sobą wizualną walkę, w której powstały dwie, najważniejsze lewicowe ugrupowania artystyczne: Brygada Ramony Parry i Brygada Elmo Catalán. Artykuł ma nie tylko prześledzić historię chilijskiego ruchu, ale również przedstawić go w kontekście badań W.J.T. Mitchella, ze szczególnym uwzględnieniem ideologii i fetyszyzmu towarowego. Tekst skupia się również na zaprezentowaniu teorii Jacquesa Rancière w kontekcie sztuki muralistycznej w Chile.

Perspektywy

  1. Kwestionariusz: Protest obrazów

    Bojana Piskur, Wolfgang Tillmans, Angela Dimitrakaki, W.J.T. Mitchell , Ernst van Alphen, Mario Pfeifer, Witek Orski, Sebastian Cichocki, Kuba Szreder, Wilhelm Sasnal, Żubrzyce / European Bison Ladies, Aleksandra Jach
    Bojana Piskur, Wolfgang Tillmans et al., Kwestionariusz: Protest obrazów, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.647

    Do kuratorek i kuratorów, krytyczek i krytyków, artystek i artystów, teoretyczek i teoretyków wysłaliśmy zaproszenie do rozmowy o skomplikowanych relacjach między obrazami i protestem. Poniżej publikujemy ich tekstowo-wizualne odpowiedzi. Dziękujemy za Wasze głosy. Mamy wrażenie, że to rozmowa ważna i na czasie.

Panorama

  1. Banner

    Magda Szcześniak, Łukasz Zaremba
    Magda Szcześniak, Łukasz Zaremba, Banner, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.695

    Angielskie tłumaczenie hasła Sztandar z książki Kultura wizualna. Spojrzenia, red. I. Kurz, P. Kwiatkowska, M. Szcześniak, Ł. Zaremba, Instytut Kultury Polskiej UW-Fundacja Bęc Zmiana 2017.

  2. Nekropolityka

    Achille Mbembe
    Achille Mbembe, Nekropolityka, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.658

    Fragment polskiego przekładu jednego z najważniejszych esejów współczesnej teorii politycznej i krytycznej, w którym autor pisze o relacji między podmiotowością a śmiercią jako o korzeniach nowoczesnej suwerenności. Analizuje historyczny proces powiązania nowoczesności i terroru oraz jego konsekwencje dla aktualnej polityki.

Migawki

  1. Powiedzmy to na głos! Czarność i queer

    Agnieszka Więckiewicz
    Agnieszka Więckiewicz, Powiedzmy to na głos! Czarność i queer, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.660

    Recenzja filmu dokumentalnego Ouvrir la voix zrealizowanego przez francuską reżyserkę, aktorkę i feministkę Amandine Gay.

  2. My, Amerykanie

    Iwona Kurz
    Iwona Kurz, My, Amerykanie, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.661

    Omówienie filmu I Am Not Your Negro (2016) w reżyserii Raoula Pecka.

  3. Nakręcić rewolucję

    Michał Pospiszyl
    Michał Pospiszyl, Nakręcić rewolucję, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.662

    Esej składa się z trzech części. W pierwszej z pomocą Kristin Ross, Jacquesa Rancière'a i Waltera Benjamina próbuję pokazać, że nie powinniśmy myśleć o Komunie Paryskiej jako o wydarzeniu, które dokonało zewnętrznego cięcia historii. Rewolucja byłaby niemożliwa bez dziesięcioleci poprzedzających ją walk, rozwijanej kultury proletariackiej oraz autonomicznych instytucji społecznych. W drugiej części przechodzę do analizy filmu Petera Watkinsa "La commune (Paris 1871)". Odwołując się do "Teorii filmu" Siegfrieda Kracauera, argumentuję, że celem obrazu Watkinsa nie jest inscenizacja wydarzeń z XIX wieku, ale ich urzeczywistnienie. W części trzeciej pokazuję, jak Watkins montując opowieści, obrazy, dane statystyczne, kwestionuje linearne pojęcie historii, w którym wydarzenia są niczym więcej jak anonimowymi elementami jednorodnego przepływu czasu. La commune dostarczałoby tym samym perspektywy, w której Komuna i poświęcony jej (oraz nakręcony 130 lat później) film mogą zostać ujęte jako rozgrywające się w tym samym czasie.

  4. Rewolta rusałki

    Joanna Bednarek
    Joanna Bednarek, Rewolta rusałki, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.665

    Artykuł jest recenzją książki Katarzyny Czeczot Ofelizm, rekonstruującej wizualny kod, któremu dały początek przedstawienia Ofelii, ze szczególnym naciskiem na ich wywrotowe przetworzenia

  5. Sztuka lat 90. tańczy, lecz nie drży

    Jakub Banasiak
    Jakub Banasiak, Sztuka lat 90. tańczy, lecz nie drży, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2017, nr 17, https://doi.org/10.36854/widok/2017.17.666

    Tekst o wystawie 140 uderzeń na minutę. Kultura rave i sztuka w latach 90. w Polsce, kuratorzy: Szymon Maliborski, Łukasz Ronduda (współpraca kuratorska Zofia Krawiec), Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, 22 lipca – 27 sierpnia 2017